Lokomotywa parowa to lokomotywa napędzana silnikami parowymi. Para pochodzi z kotła opalanego najczęściej węglem.
Pierwszą lokomotywę parową zbudował w 1804 roku Richard Trevithick. Za wynalazcę współczesnej lokomotywy parowej uważa się George’a Stephensona. Jego parowóz Rakieta z 1829 r. stał się pierwowzorem wszystkich dalszych konstrukcji.
Ostatnią regularną linię zwykłego ruchu pasażerskiego w Europie obsługiwaną przez lokomotywy parowe zamknięto 31 marca 2014. Było to połączenie Wolsztyn – Leszno w Polsce. Połączenie to zostało reaktywowane od dnia 15 maja 2017 r.
